PSE LINDORËT JETONIN NË QYTETE TË NËNDHESHME?

Nga Lorena Stroka

Në njërën prej veprave më në zë të Ksenofonit, “Ανάβαση”, përmendet se lindorët jetonin në qytete të nëndheshme. Zbulimi i banesave nëntokësore në Kapadoki, qindra vjet më vonë, duket se vërteton më së miri atë që ai pati thënë mijëra vjet më parë.

Në Derinkuyu të Kapadokisë ndodhet një prej qyteteve më të thellë, i cili u zbulua krejt rastësisht gjysmë shekulli më parë. Në vitin 1963, një banor nga Nevshehiri teksa po shembte një nga muret e shtëpisë së tij, u përballë me diçka të padëgjuar më parë. Pas murit gjendej një dhomë, e cila e çoi atë në një qytet nëntokësor, e ndërsa vijonte të ecte, gjeti një sistem korridorësh dhe dhomash të pafundme!

Megjithëse gërmimi tërësor i qytetit ende nuk ka përfunduar, specialistët e fushës besojnë se qyteti daton mijëra vjet më parë. Data e saktë ndërtimit, kush e krijoi atë dhe pse njerëzit u detyruan të jetonin nën tokë, nuk janë sqaruar ende. E vetmja gjë e sigurt është se ata që morën pjesë në ndërtimin e tij llogaritën të gjitha parametrat, dhe kjo duket qartë nga mënyra sesi është ruajtur deri më sot. Hamendësohet që të jetë përdorur si një strehë nga arabët gjatë Perandorisë Bizantine dhe nga të krishterët, për të shmangur pushtimet Mongole.

Pas ndërhyrjes së arkeologëve, dolën në dritë shumë fakte të rëndësishme në lidhje me thellësinë dhe numrin e mundshëm të banorëve. Në mënyrë të veçantë, qyteti ndodhet rreth 60 metra nën sipërfaqen e tokës dhe vlerësohet të ketë pasur një kapacitet prej 20,000 vetësh.

Në brendësi të tij janë gjetur stalla kafshësh, një shkollë dhe disa puse.

Gërshetimi i udhëve të nëndheshme mundësonte lëvizjen e banorëve në qytetet fqinje të Kapadokisë. Ndërkohë që për lehtësimin e jetës së banorëve ishin ngritur një varg deposh ushqimore, salla takimesh, stalla, dyqane, si dhe sisteme speciale ventilimi që transportonin oksigjenin nga sipërfaqja e tokës në nivelet më të thella.

Sa i përket dyerve të mëdha prej guri që u zbuluan në çdo kat, historianët mendojnë se shërbenin për mbrojtjen e banorëve nga rreziqet e mundshme. Ky zbulim ngriti dyshime se banorët shkuan të jetonin nën tokë nga frika e një katastrofe të madhe natyrore ose e një sulmi armiqësor./albstroka.com

© AlbStroka.com