GJURMËT E GILGAMESHIT

Nga Lorena Stroka

 

Si era që gdhend shkëmbinjtë në përjetësi, Epi i Gilgameshit rrjedh nëpër kohë, një melodi e pashtershme që mbetet e përjetshme në shpirtin e njerëzimit. Lindur mbi pllaka argjile dhe ndriçuar nga drita e Mesopotamisë, ky ep është më shumë se një thënie epike – është një thirrje për të kuptuar thelbin e ekzistencës. Në vargjet e tij, njeriu shikon botën si një arenë të pafundme betejash, ku lufton me perënditë dhe përbindësha, por më shumë se gjithçka, lufton me vetveten dhe natyrën e tij të brendshme.

 

Gilgameshi, mbreti i Urukut, gjysmë perëndi dhe gjysmë njeri, mbart mbi vete lavdinë e yjeve dhe mallkimin e dheut. Zemra e tij, e brishtë si petali i lules, rreh me ankthin e çdo njeriu. Kur vdekja i rrëmben mikun e shpirtit, Enkidun, dritat e gëzimit shuhen, krenaria kthehet në pluhur, dhe ai nis një udhëtim, jo për të pushtuar botën, por për të sfiduar përjetësinë.

Nga pyje të pafundme, ku kedrat pëshpërisin sekrete, deri te rruga drejt Oqeanit të Perëndive, Gilgameshi ecën me flakën e pavdekësisë që i digjet në shpirt. Cili është fati i njeriut? Të jetojë si vesë mëngjesi që zhduket, apo të lërë gjurmë në muret që flasin përjetësisht? Pyetja e ndjek si një hije që nuk e lë kurrë. Dhe ai kërkon, përtej kufijve të botës, bimën e jetës, përgjigjen që do ta çlirojë.

Por vdekja, e përjetshme dhe e pamëshirshme, pëshpërit se sekreti nuk gjendet në kohën që nuk mbaron, por në çastet që mbushin të tashmen. Gilgameshi mëson se miqësia, dashuria, lufta, janë ato që e bëjnë njeriun hyjnor. Vdekja merr trupin, por kurrë veprat; kurrë historitë që gdhenden në gur dhe zemra.

Miqësia e tij me Enkidun është ura mes vetmisë dhe plotësisë. Së bashku mposhtën përbindësha, qëndruan përballë zemërimit hyjnor, shkruan këngë që mbeten të gjalla. Dhe kur fati i ndau hapat e tyre, Gilgameshi ndjeu thellësinë e humbjes; por nga dhimbja lindi kuptimi. Jeta merr vlerë sepse një ditë përfundon.

 

Në kthim, Gilgameshi nuk gjen pavdekësinë që kërkonte, por në sytë e tij shkëlqen një dritë e re. Në Uruk, ndërsa prek muret madhështore që ngriti, kupton se pavdekësia nuk është të sfidosh vdekjen, por të jetosh aq thellë, sa shpirti yt të gdhendet në kujtesën e të tjerëve. Dashuria, veprat, dhe kujtimet janë përjetësia e vërtetë./AlbStroka.com