Fragment nga “PERSËT” e Eskilit
Shkëputur nga libri: MITOLOGJIA, FILOZOFËT DHE POETËT E LASHTË GREKË (I) – Lorena Stroka
Përktheu nga origjinali: Lorena Stroka
“…e nderuara mbretëreshë e Persianëve dërgo pra ti lëngjet e tua në mbretërinë e Hadit, nën tokë, dhe ne himnësisht do të kërkojmënga zotat e së poshtmes botë përkrah të na qëndrojnë. Ju zotat e së poshtmes botë Tokës, Shkretëtirës, por dhe ti i të vdekurve mbret, të sillni sërish në dritë, të tijin shpirt, sepse ai që e di më mirë se çdokush përveç se mund të shërojë të hapurat plagë, mund të parashikojë dhe tonin fund.
I ndjeri, a më dëgjon, mbreti i barazvlefshëm me zot, që në amtaren gjuhë, persisht, e thërras gjithë vaje e ngashërim? Sa të kem zë, aq më fort do të bërtas fatkeqësinë që na përpin tërësisht, a më dëgjon vallë nga brendësia e varrit ai?
Por ti, Tokë dhe ju të të vdekurve zotat e tjerë, lereni nga mbretëria juaj të dalë në dritë, i ndjeri, krenar shpirt, i zotit të Persianëve që lindi në Shushan, dërgojeni lart, njeriun që të ngjashëm me të, dheu i Persisë s’mbuloi kurrë më parë.
Sa shumë i dashur është burri, sa shumë i dhembshur është dhe varri i tij që mbulon një kaq të dashur shpirt. Hedonea, dërgoje të ngjitet tek ne, nxirre jashtë në dritë, Darion, të pakrahasueshmin tonë mbret. Atë që kurrë s’shkonte të shkatërronte ushtrinë e vet, në luftëra të kota, beteja pa të drejtë.
Dituri të zotit e quanin Persianët, dhe sofia e zotit ishte vërtet, që përherë qeverisi ndershmërisht popullin e vet. I yni mbret, eja mbreti ynë i vjetër, eja dhe shfaqu, këtu përmbi tëndin varr, ngrije sandalen e bukur stolisur këmbës, këtu lart.
Të shkëlqejë para syve tanë, kurora jote, atë, shfaqu, mbreti ynë i mirë prapë.
Eja, dhe shfaqu, që të dëgjosh të reja e të padëgjuara fatkeqësi, zoti i mbretit tonë, zija pllakosi rreth nesh, si vdekja resh. Pse e gjithë rinia e dheut tonë, iku, humbi përgjithmonë, shfaqu, ç’pret i miri ynë mbret? Ah mjerë unë, mjerë unë, që për humbjen tënde të gjithë qanë, më thuaj imzot, ç’është kjo fatkeqësi e dyfishtë që na mbërtheu vallë?! Iku ushtria jonë, humbi, shkuan, humbën të fortat tona anije, thërime, të gjitha u bënë thërime…” (vijon)
*Hedonea – ishte Hadi, zoti i botës së poshtme
*Dario – mbret i Persisë