Ç’LIDHJE KA “ILIADA” E HOMERIT ME GJENETIKËN?
Ποια σχέση μπορεί να έχει ο Ομηρος και η Ιλιάδα με την γενετική;
«Οι γλώσσες συμπεριφέρονται όπως ακριβώς τα γονίδια», δηλώνει ο Pagel.«Προσπαθήσαμε λοιπόν να τεκμηριώσουμε τις κανονικότητες στη γλωσσική εξέλιξη και μελετήσαμε το λεξιλόγιο του Ομήρου ως μέσο για να δούμε αν η γλώσσα εξελίσσεται έτσι, όπως πιστεύαμε. Αν ναι, τότε θα έπρεπε να βρούμε μία ημερομηνία για τον Ομηρο».Οι επιστήμονες λοιπόν παρακολούθησαν τις λέξεις στην Ιλιάδα με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο παρακολουθούν τα γονίδια στο γονιδίωμα.
Στο έργο τους χρησιμοποίησαν όμως και ένα γλωσσικό εργαλείο που αποκαλείται “Swadesh word list” (από το όνομα του αμερικανού γλωσσολόγου Morris Swadesh που το σχεδίασε στη δεκαετία του 1940 και του 1950). «Αυτός ο κατάλογος περιλαμβάνει περίπου 200 έννοιες, που εκφράζονται με λέξεις σε κάθε γλώσσα και κάθε πολιτισμό, όπως λέξεις για τα μέρη του σώματος, για χρώματα, για συγγενικές σχέσεις όπως πατέρας και μητέρα», είπε ο Pagel.
Στην Ιλιάδα βρήκαν 173 από αυτές και στη συνέχεια, μέτρησαν πόσο άλλαξαν. Εξέτασαν επίσης την γλώσσα των Χετταίων, ενός λαού που υπήρξε κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου και την σύγχρονη ελληνική, και εντόπισαν τις αλλαγές στις λέξεις. Ακριβώς δηλαδή, όπως μετριέται η γενετική ιστορία του ανθρώπου, πηγαίνοντας πίσω και βλέποντας πως και πότε τα γονίδια μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου.
Οσο για τον ίδιο τον Ομηρο το μυστήριο της ύπαρξής του φυσικά παραμένει. «Είναι απίθανο να υπήρξε ποτέ ένα άτομο με το όνομα του Ομήρου, που να έγραψε την Ιλιάδα», δηλώνει πάντως ο Brian Rose, καθηγητής κλασικών σπουδών και επιμελητής του Τμήματος Μεσογείου στο Μουσείο του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. «Η Ιλιάδα είναι μία συλλογή προφορικών παραδόσεων που πηγαίνουν πίσω στο 13ο αιώνα π.Χ. Πρόκειται για ένα αμάλγαμα από πολλές ιστορίες που επικεντρώθηκαν σε συγκρούσεις σε μια συγκεκριμένη περιοχή της σημερινής βορειοδυτικής Τουρκίας», προσθέτει./vima/