AQ SA NUK DINI PËR NILIN

Νείλος: Ένας αστείρευτος ποταμός καταμεσής της Σαχάρας Ο Νείλος είναι ο μοναδικός ποταμός στη γη που ενώ διασχίζει ολόκληρη την έρημο Σαχάρα, νικάει την ξηρασία και δεν απορροφάται από αυτήν. Παραμένει εύφορος, ακόμη και τους καυτούς καλοκαιρινούς μήνες. Πώς μπορεί να συμβαίνει ένα τόσο παράδοξο φυσικό φαινόμενο;

Πρόκειται για ένα πραγματικά αξιοπερίεργο φαινόμενο, το οποίο ωστόσο έχει τη δική του λογική εξήγηση, αν και λίγοι είναι εκείνοι που κατέχουν τη γνώση και τη σοφία. Το μυστικό είναι ότι ο Νείλος που γνωρίζουμε, με το περίφημο Δέλτα στις εκβολές της Αιγύπτου, ουσιαστικά δεν είναι ένας ποταμός αλλά …. δύο.

Ας δούμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Αν αναζητήσουμε τις πηγές του, θα ανακαλύψουμε ότι ένα μέρος του χάνεται στα βάθη της Αβησσυνίας όπου ξεκινά και ο λεγόμενος Κυανούς Νείλος, ενώ ένα άλλο πολύ σημαντικό κομμάτι προέρχεται από την λίμνη Τανγκανίκα και είναι ο περίφημος Λευκός Νείλος. Τα δύο ποτάμια συναντιούνται στο Χαρτούμ και γίνονται ένα έως το Κάιρο αφού διασχίσουν μια διαδρομή περίπου 6.671 χλμ., όπου αρχίζουν και οι λασπώδεις παραλιακές εκτάσεις με το μεγαλύτερο Δέλτα του κόσμου, στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ας σημειωθεί ότι στην πορεία του προλαβαίνει να χωρίσει τη Σαχάρα στα δύο, δημιουργώντας έτσι τη Λυβική έρημο ή Ανατολική Σαχάρα και την αραβική έρημο. Από τη στιγμή που θα συναντηθούν οι δύο ποταμοί, αρχίζουν να συμπαρασύρουν τόνους λάσπης, οι οποίοι διπλασιάζονται κατά την καλοκαιρινή περίοδο όταν λιώνουν τα χιόνα στις κορυφές του όρους Κιλιμάντζαρο στην κεντρική Αφρική, οπότε η στάθμη του ποταμού υπερχειλίζει, με αποτέλεσμα να μην απομένει χρονικό περιθώριο για ξηρασία και απορρόφηση των υδάτων στις όχθες της ερήμου. Παράλληλα, η λάσπη που ξεχειλίζει απλώνεται στην διψασμένη καλλιεργήσιμη γη και κάνει το έδαφος ακόμη πιο γόνιμο, προσφέροντας ένα θείο δώρο στους καλλιεργητές.

Χάρη σ’ αυτή του την ιδιότητα, ο Νείλος λατρευόταν από τους αρχαίους Αιγυπτίους ως Θεός, μιας και πίστευαν ότι είναι ένα σωτήριο δάκρυ από τα μάτια της θεάς Ίσιδος. Το αξιοσημείωτο είναι ότι οι αλλαγές που παρατηρούνται στη στάθμη του ποταμού, ανάλογα με την εποχή του χρόνου, στάθηκαν αφορμή για την πρώτη προσπάθεια μέτρησης του χρόνου. Οι σοφοί Αιγύπτιοι ήταν οι πρώτοι που παρατήρησαν ότι η ανατολή του πλανήτη Σείριου σε συνδυασμό με τον ήλιο, συνέπιπτε κάθε χρόνο την ίδια ακριβώς ημερομηνία, δηλαδή στις 19 Ιουλίου, κατά το Ιουλιανό ημερολόγιο, την εποχή δηλαδή που άρχιζε και η απότομη ανύψωση των νερών του Νείλου.

Αυτή η μέρα καθιερώθηκε ως η πρώτη μέρα του αιγυπτιακού έτους, το οποίο κατά σύμπτωση περιλάμβανε, όπως και σήμερα, 365 ημέρες, όση δηλαδή και η αριθμητική ανάλυση της λέξης Ν Ε Ι Λ Ο Σ: Ν:50 + Ε:5 + Ι:10 + Λ:30 + Ο:70 + Σ:100 = 365/oikade/