KAFSHËT PARAHISTORIKE (ia vlen ta lexosh)

Ένας από τους μεγαλύτερους δεινοσαύρους που έζησαν ποτέ στη Γη ήταν ο τυραννόσαυρος, ο οποίος ζούσε στην περιοχή που σήμερα είναι η δυτική Βόρεια Αμερική. Τα πρώτα απολιθώματα τυραννόσαυρου βρέθηκαν το 1874 κοντά στο Γκόλντεν του Κολοράντο.

Ο τυραννόσαυρος ήταν σαρκοφάγο ζώο, με τεράστιο κρανίο, που κατάφερνε να ισορροπήσει χάρη στη μακριά και εξαιρετικά βαριά ουρά του. Τα πόδια του ήταν μεγάλα και δυνατά, σε αντίθεση με τα μικρά χέρια του, τα οποία είχαν μόλις δύο δάχτυλα το καθένα.

Το μήκος του έφτανε τα 13 μέτρα, το ύψος του τα 4 μέτρα, ενώ ζύγιζε από 6 έως 12 τόνους! Το κεφάλι του ήταν αρκετά μεγάλο, όπως και το στόμα του. Αρκεί να σκεφτείτε ότι μπορούσε να καταπιεί 230 κιλά κρέας και κόκκαλα με μία μόνο μπουκιά!

Αν και γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τη μορφή και την ανατομία των τυραννόσαυρων, εξακολουθεί να υπάρχει μια διαμάχη ανάμεσα στους επιστήμονες σχετικά με το πώς εξασφάλιζαν την τροφή τους. Αν ήταν, δηλαδή, πτωματοφάγοι (αν έτρωγαν νεκρά ζώα) ή κυνηγοί. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα έχει να κάνει με το πόσο ευκίνητοι και γρήγοροι ήταν.

Μία πρόσφατη έρευνα Αμερικανών επιστημόνων μας έδωσε πολύ σημαντικά στοιχεία σχετικά με αυτό το θέμα. Οι επιστήμονες αυτοί, κατάφεραν να υπολογίσουν με τη βοήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών την ταχύτητα με την οποία μπορούσε να κινείται ο τυραννόσαυρος. Όπως φαίνεται, δεν ξεπερνούσε τα 40 χιλιόμετρα την ώρα (είναι η ταχύτητα με την οποία τρέχει ένας μέσος άνθρωπος). Επίσης, η ανατομία του σώματός του και το βάρος του, δείχνουν ότι για να κάνει μια απλή στροφή 45 μοιρών (να στρέψει για παράδειγμα το κεφάλι από μπροστά προς τα δεξιά), χρειαζόταν γύρω στα δύο δευτερόλεπτα! Για να καταλάβετε πόσο μεγάλος χρόνος είναι, ο άνθρωπος μπορεί να κάνει αυτή την κίνηση σε λίγα κλάσματα του δευτερολέπτου. Δοκιμάστε το!

Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν ότι οι τυραννόσαυροι μπορούσαν να κυνηγήσουν μόνο πελώρια θηράματα, τα οποία θα ήταν εξίσου δυσκίνητα και αργά. Τα μικρότερα ζώα είναι σχεδόν βέβαιο ότι τους ξεγλιστρούσαν!

Υπάρχουν προϊστορικά ζώα που δεν θυμίζουν σε τίποτε τα σύγχρονα. Υπάρχουν όμως και κάποια, που βλέποντάς τα σκεφτόμαστε ότι θα μπορούσαν να ζουν ακόμα και σήμερα, όπως είναι ο «ιχθυόσαυρος». Ένα ερπετό του νερού, που έμοιαζε με το σημερινό μας δελφίνι!

Οι ιχθυόσαυροι εμφανίστηκαν στη Γη πριν από 245 εκατομμύρια χρόνια και εξαφανίστηκαν πριν από 90 εκατομμύρια χρόνια. Ζούσαν στο νερό, αλλά όπως και τα σημερινά δελφίνια και οι φάλαινες, ανέπνεαν αέρα. Είχαν μήκος 2 έως 4 μέτρα, ενώ το βάρος τους έφτανε μέχρι και τα 950 κιλά! Από τα στοιχεία που μας δίνουν τα απολιθώματά τους, υπολογίζεται ότι κολυμπούσαν με ταχύτητα 40 χιλιομέτρων την ώρα. Το κεντρικό πτερύγιο στη ράχη τους, βοηθούσε να πλοηγούνται όσο βρίσκονταν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ενώ ο μεταβολισμός τους, τούς επέτρεπε να επιβιώνουν ακόμα και σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

Η διατροφή τους ήταν αρκετά πλούσια απ’ ό,τι φαίνεται. Απολάμβαναν ένα είδος προϊστορικού καλαμαριού, αλλά τρέφονταν και με άλλα -μικρότερα σε μέγεθος από αυτούς- ψάρια και ερπετά. Μάλιστα επειδή είχαν πολύ μεγάλα μάτια, τα οποία προστατεύονταν από ένα ειδικό κόκκαλο, πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ήταν σε θέση να κυνηγούν την τροφή τους ακόμα και τη νύχτα!

Το πρώτο απολίθωμα ιχθυόσαυρου βρέθηκε το 1699 στην Ουαλία, ενώ τον Μάρτιο του 2011 ανακαλύφθηκε ο σκελετός του μεγαλύτερου ιχθυόσαυρου που έχει βρεθεί ποτέ, στη Νέα Ζηλανδία. Ο ιχθυόσαυρος αυτός έφτανε τα 15 μέτρα μήκος!

Οι ιχθυόσαυροι εξαφανίστηκαν όταν άρχισε να κυριαρχεί στις θάλασσες ένα άλλο, δυνατότερο ψάρι – ερπετό, ο Πλεισιόσαυρος. Πάντως, κατάφεραν για αρκετά εκατομμύρια χρόνια να επιβιώσουν και μάλιστα, ήταν για καιρό οι κορυφαίοι κυνηγοί των ωκεανών./oikade/